الواح وصاياى مبارکهٔ حضرت عبدالبهاء

 

سندی در سه قسمت که بین ۱۹۰۱ و ۱۹۰۸ نوشته شده و روز ٣ ژانویه ١٩٢٢ در ارض اقدس رسماً قرائت گردید.

حضرت عبدالبهاء در الواح وصايا و ساير آثار و مكاتيب خويش با بيان مقام حقيقي خود حربة دشمنان و ناقضين ميثاق را در هم شكستند . ايشان خود را مبين آيات الله و عبدالبهاء خواندند و جز عبوديت و رقيت محضه عنواني و لقبي اختيار نفرمودند . 

 از آنجا كه محور توقيع دور بهائي عهد و ميثاق است ، الواح وصايادر توقيع دور بهائي از اهميت و جايگاه ويژه اي برخودار است . 

حضرت ولي امرالله با استناد به نصوص الواح وصايا و همچنين با بيان نقش و اهميت الواح وصايا و ارتباط آن با عهد و ميثاق ، هم مفهوم عهد و ميثاق را روشن تر مي سازند و هم به تحكيم و توثيق عهد و ميثاق مي پردازند . نقل قول ها و استنادهاي مكرر حضرت ولي امرالله بهالواح وصايا شاهد و دليل روشني بر تأكيد مبارك بر اهميت الواح وصايامي باشد .

 حضرت ولي امرالله در اين توقيع مي فرمايند كه حضرت عبدالبهاء به وسيلة كتاب وصايا ، مؤسس نظم بديع و مركز ميثاق متين گشتند (1) . حضرت ولي امرالله ، الواح وصايا را به عنوان “ حلقة ارتباط اعصار ثلاثه ” (2) ، “ وليد ميثاق” (3) و “ دستور نظم بديع ” (4)  توصيف مي فرمايند و ارتباط آن را با نظم اداري مشخص مي سازند .

   

  در اينجا سعي مي شود با بيان مضامين  و عناوين و موضوعات اصلي الواح وصايا ، نقش آن در تأسيس و تحكيم عهد و ميثاق و نظم اداري روشن شود . همچنين با استناد به ساير آثار حضرت ولي امرالله به بيان اهميت و عظمت الواح وصايا و مفهوم اوصافي كه حضرت ولي امرالله براي آن به كار برده اند ‌، پرداخته شود .

الف : مضامين الواح وصايا  

     الواح وصايا شامل سه لوح است كه با فواصل زماني از يكديگر ، از قلم حضرت عبدالبهاء صادر شده است . لوح اول از همه مفصل تر و لوح سوم كوتاه ترين لوح است . مضامين هر سه لوح با يكديگر در نهايت ارتباط است . اين سه لوح بر روي هم سند واحدي را تشكيل مي دهند كه “ منشور نظم بديع ” خوانده شده است . حضرت عبدالبهاء در الواح وصايا با بيان اصول اعتقادات اهل بهاء و تأسيس مؤسسة ولايت امر و توضيح كيفيت موروثي و وظائف اساسي آن و نيز تعليم اصول و شرايط انتخاب بيت العدل اعظم و تعيين حدود و اختيارات قوة تشريع و بيان ارتباط دو ركن ولايت و بيت العدل اعظم و بيان مسؤوليت و وظائف اياديان امرالله ، عهد و ميثاق الهي را بر اساس محكم استوار فرمودند .

     در اديان گذشته عدم تدوين اصول اعتقادات به شكل مدون و منصوص سبب مي شد كه در مورد حقيقت الوهيت و مقام مظهر ظهور و نيز ركن ولايت ، آراء مختلف و متضاد و متناقض و گاه غير صحيح و مخالف با اصول ديانت ابراز شود و اختلاف آراء در مورد اصول اعتقادات منشاء تشتت و تفريق دين گرديد . حضرت عبدالبهاء در الواح وصايا با بيان اصول اعتقادات اهل بهاء در خصوص الوهيت ، مقام جمال قدم ،‌ مقام مبين امر ، وحدت اعتقاد ايجاد مي كنند و از اختلاف و تشتت آراء و نظرات جلوگيري مي فرمايند . هيكل مبارك  همچنين با تعيين حضرت ولي امرالله به عنوان مبين امرالله و ولايت امر و تأسيس نظم اداري عهد و ميثاق را بر بنيان زبر حديد استوار مي فرمايند و وحدت امر بهائي را تضمين و تثبيت مي فرمايند . حضرت عبدالبهاء با بيان اقدامات ناقضين و خبث آمال آنان و تجليل و ستايش از ثابتين بر ميثاق ، ياران الهي را به ثبوت بر ميثاق تشويق و تحريص مي فرمايند و ضمن دعوت از ياران به تبليغ و نشر نفحات الله از ايشان مي خواهند خود را به حيات بهائي بيارايند . هيكل مبارك  همان گونه كه با ارائة مؤسسات نظم اداري جامعة الگو و قابل تأسي براي جامعه و مؤسسات بشري ايجاد مي فرمايند از احبا نيز مي خواهند با اتصاف به صفات رحماني ، نمونه و الگوي افراد بشر قرار گيرند و بدين ترتيب حضرت عبدالبهاء نظم بديع و خلق بديع را متحقق مي سازند (5) .

ب : اوصاف

      ب ـ 1 ـ  الواح وصايا  وليد ميثاق  

     حضرت عبدالبهاء قواي فاعلة ظهور را دريافت كردند . ايشان چون آئينه مقابل شمس قرار گرفتند و مقدر شد تا قواي ظهور از طريق ايشان به عالم خلق برسد . ايشان با خلق الواح وصايا قواي ظهور را در مؤسسات نظم اداري جاري ساختند . موجد حقيقي الواح وصايا  حقيقت فاعله ، سماء اراده و رتبة رسالت و نبوت ، يعني جمال قدم   هستند كه در مقام تشبيه ايشان را  پدر و والد الواح وصايا مي توان در نظر گرفت و حضرت عبدالبهاء  قوة منفعله ، ارض اراده و رتبة ولايت هستند و در مقام تشبيه مادر الواح وصايا خوانده   شده اند . در ظهورات قبل نيز حقيقت ميثاق در اثر تماس قواي فاعلة ظهور يعني مظهر امر با قوة منفعله يعني مركز ولايت خلق گرديد . چنانچه حضرت رسول در حديثي مي فرمايند : “ انا و علي ابوا هذه الامه ” (6) . الواح وصايا در رحم مادر رشد و نمو نمود و علاوه بر خصوصيات قوة فاعله از خصوصيات قوة منفعله هم برخوردار شد ، يعني وليد ميثاق گشت . حضرت عبدالبهاء به وسيلة الواح وصايا قوة ميثاق را در مؤسسات نظم اداري جاري    ساختند .

       ب ـ 2 ـ الواح وصايا حلقة اتصال اعصار ثلاثه

     قوة ميثاقي كه در عصر رسولي در سنة ستين متولد گشت و در ارض سر به ذروة عليا رسيد ، به وسيلة جمال قدم و با تفويض مقام عهد و ميثاق در حضرت عبدالبهاء حلول و تجسم يافت و سپس به وسيلة حضرت عبدالبهاء و با خلق الواح وصايا در مؤسسات نظم اداري كه در عصر تكوين تأسيس گشت ، جاري و ساري شد . مؤسساتي كه سرانجام در عصر ذهبي ثمرة آنها ظاهر خواهد شد و وحدت عالم انساني از طريق آنها متحقق خواهد شد . پس الواح وصايا حلقة اتصال اعصار ثلاثه مي باشد و از طريق آن قوة ميثاق در عصر تكوين و عصر ذهبي در مؤسسات نظم اداري جاري مي شود . پيام بيت العدل اعظم نيز كه عهد و ميثاق را به عنوان حلقة اتصال اعصار ثلاثه ذكر مي فرمايند (7) مؤيد آن است كه الواح وصايا با جاري ساختن قوة ميثاق اعصار ثلاثة امر بهائي را به يكديگر متصل نموده است .

     ب ـ 3 ـ الواح وصايا ، دستور نظم بديع

     ظهور قواي جمال قدم به اندازه اي عظيم است كه اگر يكباره به عالم عرضه مي شد ، نفوس طاقت تحمل و قدرت و توانائي درك آن را نداشتند . لذا براي آنكه قواي ظهور بتواند آثار و نفوذ خود را به طور كامل در عالم متجلي سازد ،‌ حضرت بهاءالله از طريق عهد و ميثاق و به وسيلة نظم بديع تدريجاً آن را به خلق عرضه مي دارند . جمال قدم در كتاب اقدس و حضرت عبدالبهاء در الواح وصايا كه مؤيد و متمم كتاب اقدس است  اصول كلي بنيان جامعة بهائي و مدنيت جهاني را بيان فرمودند . به همين دليل حضرت ولي امرالله الواح وصايا را “ كاشف كيفيت تأسيس نظم بديع ”(8)  و “ منشور مدنيت آتية جهاني ” (9)    مي خوانند . هيكل مبارك الواح وصايا را از بعضي جهات متمم كتاب اقدس توصيف           مي  فرمايند . ايشان ،‌ الواح وصايا و كتاب مستطاب اقدس را گنجينة گرانبهائي كه در     بر دارندة عناصر مدنيت الهيه است  ذكر مي فرمايند . همچنين به وحدت مقصد و روش اين دو اثر الهي اشاره و مندرجات آنها را مكمل و مؤيد يكديگر  و “ دو جزء لايتجزي از يك واحد ” مي خوانند . حضرت ولي امرالله  ارتباط الواح وصايا و كتاب اقدس و نظم بديع را اينگونه بيان مي فرمايند كه در واقع شالودة مدنيت الهي در كتاب اقدس بنا شده است و بسياري از مؤسساتي كه در الواح وصايا انشاء گشته در كتاب اقدس مذكور است . گوئي حضرت بهاءالله در بيان نظم كلي فواصلي را به عمد رعايت فرموده اند ؛ اين فواصل به وسيلة مندرجات الواح وصايا پر گشته و به يكديگر متصل و مرتبط شده است . به طور مثال در كتاباقدس بيت العدل محلي ( محفل روحاني محلي ) و بيت العدل عمومي تأسيس گشته و در الواح وصايا ، محافل روحاني ملي به نام بيت العدل خصوصي كه حلقة اتصال بيوت عدل محلي و عمومي است  تشريع گشته است (10) .

     بر اساس تبيينات حضرت ولي امرالله معلوم مي گردد كه آنچه ماية رشد نظم اداري و تولد نظم بديع است در الواح وصايا مندمج است . به همين جهت الواح وصايا  دستور نظم بديع ناميده شده است . بايد اذعان نمود كه در حال حاضر نمي توان به حقيقت اوصاف الواح وصاياپي برد ؛ زيرا هنوز حقايق و معاني و قواي الواح وصايا به طور كامل در عرصة شهود ظاهر نشده است . به تدريج و با گذشت زمان و با رشد نظم اداري ، زماني كه ثمرة نهائي اين ظهور ظاهر شود و نظم بديع در عالم جلوه نمايد ،‌ عظمت الواح وصايا نمودار   مي شود و حقيقت اوصاف آن ظاهر مي گردد .